สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) ร่วมกับ บริษัท วายอิง จำกัด สตาร์ทอัพเฮลท์เทค ผู้ก่อตั้งแอพพลิเคชั่น PharmaSafe (ฟาร์มาเซฟ) ซึ่งเป็นนวัตกรรมเพื่อเพิ่มความปลอดภัยในการใช้ยา เข้ามาช่วยแก้ปัญหาการจ่ายยาของเจ้าหน้าที่และลดการใช้ยาผิดของผู้ป่วยในโรงพยาบาลกระบี่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ศูนย์บริหารจัดการเทคโนโลยี หนุนนักวิจัย-สตาร์ทอัพ นำผลงานมาใช้ประโยชน์ในเชิงพาณิชย์
ดร.ฐิตาภา สมิตินนท์ รองผู้อำนวยการสำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) และผู้อำนวยการศูนย์บริหารจัดการเทคโนโลยี (TMC) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) กล่าวว่า สวทช. โดย ศูนย์บริหารจัดการเทคโนโลยี มีความมุ่งมั่นและพร้อมที่จะสนับสนุนนักวิจัย ผู้ประกอบการและสตาร์ทอัพต่าง ๆที่นำผลงานที่คิดค้นได้มาถ่ายทอดและใช้ประโยชน์ในเชิงพาณิชย์ ผ่านโครงการ Startup Voucher เพื่อให้เกิดผลต่อสังคมองค์รวมตามแต่ละประเภทธุรกิจมาโดยตลอด
จากข้อมูล ณ วันที่ 30 เมษายน 2561 พบว่า โครงการดังกล่าวมีผู้ประกอบการธุรกิจนวัตกรรมใหม่หรือสตาร์ทอัพที่ได้รับ Voucher สนับสนุนแล้วกว่า 300 ราย สามารถสร้างรายได้รวม 354 ล้านบาท โดยบริษัท วายอิง จำกัด ผู้พัฒนาแอพพลิเคชั่น PharmaSafe (ฟาร์มาเซฟ) ถือเป็นหนึ่งในผู้ประกอบการธุรกิจนวัตกรรมใหม่ ที่เข้าร่วมโครงการดังกล่าว ในปี พ.ศ. 2561 และได้มีการขยายผลนวัตกรรมเพื่อเพิ่มความปลอดภัยในการใช้ยา สู่การใช้งานจริง โดยช่วยแก้ปัญหาการจ่ายยาของเจ้าหน้าที่และลดการใช้ยาผิดของผู้ป่วยในโรงพยาบาลกระบี่
ผลที่ได้จากการนำแอพพิเคชั่น PharmaSafe เข้ามาใช้ในโรงพยาบาลกระบี่
นพ.สุพจน์ ภูเก้าล้วน ผู้อำนวยการโรงพยาบาลกระบี่ กล่าวว่า การที่ผู้ป่วยจะรับประทานยาที่เจ้าหน้าที่ หรือแพทย์ผู้จ่ายยาให้ตรง ถูกต้องและถูกเวลานั้น ถือเป็นเรื่องที่ทำได้โดยยากและเป็นปัญหาอย่างมากสำหรับผู้ป่วยในประเทศไทย ด้วยเหตุนี้จึงต้องมีคนในบ้านที่ดูแลผู้ป่วยคอยเตือนให้รับประทานยา ซึ่งจะช่วยให้อาการป่วยที่เป็นอยู่ค่อยๆทุเลาและหายไปในที่สุด แต่หากว่าผู้ป่วยรายใดที่ไม่มีคนคอยมาเตือนให้รับประทานยา โดยเฉพาะโรคกลุ่มเสี่ยงทั้งหลาย ไม่ว่าจะเป็นวัณโรค โรคหัวใจ โรคเบาหวานและอื่น ๆ
เมื่อโรงพยาบาลกระบี่ได้นำแอพพลิเคชั่น PharmaSafe เข้ามาใช้งานเกี่ยวกับเรื่องยาในโรงพยาบาลนั้น ช่วยให้ผู้ป่วยได้รับยาและรับประทานยาตรงตามเวลาที่เจ้าหน้าที่ หรือแพทย์ได้แจ้งไว้ จากเดิมที่ผู้ป่วยจะลืมทานยาบ้าง หรือเลิกทานยาเอง เมื่อรู้สึกว่าอาการป่วยดีขึ้น ซึ่งในความเป็นจริงการรักษานั้นต้องมีระเบียบวินัยในการรับประทานยาที่แพทย์เจ้าของไข้ทำการสั่งจ่ายยา โดยเฉพาะยาปฏิชีวนะ หากผู้ป่วยไม่รับประทานติดต่อกันจนหมดตามแพทย์สั่ง ทำให้เกิดอาการดื้อยาและส่งผลต่อการรักษาโรคที่เป็นอยู่ได้
แอพพลิเคชั่นดังกล่าวยังช่วยให้คณะแพทย์ที่ทำการรักษาทราบว่าผู้ป่วยมีการแพ้ยาชนิดใดบ้าง โดยเข้าไปดูประวัติการรักษาที่มีในฐานข้อมูลของผู้ป่วยจากแอพพลิเคชั่นนี้ โดยเฉพาะเวลาทำการรักษาที่ต้องทำการผ่าตัด เพราะหากไม่ทราบรายละเอียดการรักษาเลยก็จะต้องเสียเวลาในการซักประวัติอาการป่วย ประวัติการรับประทานยา ประวัติแพ้ยา และประวัติอื่น ๆอีกมากมาย ซึ่งจะต้องใช้เวลาอย่างน้อยเกือบครึ่งชั่วโมง เพื่อให้ทราบรายละเอียดของอาการที่ผู้ป่วย ก่อนที่จะทำการรักษาหรือตรวจอาการจากโรงพยาบาลในแต่ละครั้ง ทั้งนี้การใช้เวลาในการซักประวัติจะส่งผลกระทบต่อการรักษาโดยเฉพาะผู้ป่วยที่อยู่ในภาวะวิกฤต หรือฉุกเฉินที่ทุกวินาทีมีค่าไม่สามารถรอได้
อีกทั้งจำนวนเจ้าหน้าที่ของโรงพยาบาลต่อผู้ป่วยที่เข้ามารับการรักษาแต่ละวันจำนวนมากสูงถึง 200 คน ต่อเจ้าหน้าที่ 1 คน โดยผู้ป่วยที่เข้ามารอรับการรักษาและฟังคำวินิจฉัยของแพทย์ ซึ่งส่วนใหญ่แพทย์จะใช้เวลาวินิจฉัยเพียงแค่ 1-2 นาที หากมีเทคโนโลยีที่เข้ามาช่วยเป็นเครื่องมือสื่อสารระหว่างแพทย์ เจ้าหน้าที่กับผู้ป่วย และช่วยแนะนำผู้ป่วยก็จะทำให้เจ้าหน้าที่ของโรงพยาบาล สามารถบริการผู้ป่วยได้มากยิ่งขึ้น
นพ.สุพจน์ กล่าวว่า โรงพยาบาลกระบี่มีผู้ป่วย ใช้สิทธิหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) มาเข้ารับการรักษากว่า 70%, สิทธิข้าราชการ 16 % สิทธิประกันสังคม 10 % และที่เหลืออีก 4% จ่ายเอง การมีแอพพลิเคชั่นนี้ ช่วยให้ผู้ป่วย สามารถรักษาที่โรงพยาบาลใดก็ได้ โดยแพทย์ที่ทำการรักษาสามารถเปิดเข้าไปดูแอพพลิเคชั่น เพื่อดูประวัติการรักษาที่ผ่านมาว่ามีโรคประจำตัวอะไรบ้าง ควรต้องใช้ยารักษาได้ทันเวลารักษาเพื่อที่จะทำการรักษาช่วยชีวิตอย่างไร และหากต้องให้ยานอกเหนือที่ระบุไว้ในข้อมูลแพทย์ที่ทำการรักษาต่อ ก็สามารถระบุเพิ่มเติมเข้าไปในระบบแอพพลิเคชั่นนี้ได้ด้วย
“จากการนำแอพพลิเคชั่น PharmaSafe เข้ามาใช้งานในโรงพยาบาลกระบี่สักพักหนึ่ง ทำให้มั่นใจได้ถึงความปลอดภัยของระบบ เพราะมีระบบป้องกันการทราบชื่อผู้ป่วย คือ จะไม่มีชื่อผู้ป่วยเลย มีเฉพาะแค่ข้อมูลการรักษา และข้อมูลยาเท่านั้นที่แพทย์จะเข้าถึงได้ จึงมั่นใจได้ว่าข้อมูลในการรักษาจะไม่รั่วไหลสู่ภายนอกอย่างแน่นอน” นพ.สุพจน์ กล่าว
อย่างไรก็ตาม เรื่องวินัยในการรับประทานยาสำหรับผู้ป่วยแต่ละคนยังเป็นสิ่งสำคัญและจำเป็นอย่างยิ่ง ไม่ว่าแอพพลิเคชั่นจะดีอย่างไร แต่ถ้าผู้ป่วยไร้ซึ่งวินัยในการรับประทานยาแล้วก็เป็นเรื่องยากที่จะทำการรักษาให้อาการป่วยที่เป็นอยู่ดีขึ้นหรือหายขาดได้
แอพพลิเคชั่น PharmaSafe ผู้ช่วยเตือนผู้ป่วยให้ทานยาถูกต้อง ถูกขนาด – ถูกเวลา
จักร โกศัลยวัตร ประธานกรรมการบริหาร บริษัท วายอิง จำกัด ผู้ก่อตั้งแอพพลิเคชัน PharmaSafe กล่าวว่า การได้รับการสนับสนุนจาก สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) ผ่านโครงการ Startup Voucher ทำให้ PharmaSafe สามารถจัดโครงการ Roadshow ในโรงพยาบาลกลุ่มเป้าหมายทั่วประเทศ เพื่อประชาสัมพันธ์ให้ความรู้ในการนำเทคโนโลยีมาใช้ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการให้บริการด้านสาธารณสุข ซึ่งเป็นการสร้างประโยชน์ให้กับ สถานบริการ และเป็นการส่งเสริมการตลาดให้กับบริการ PharmaSafe ได้อีกทางหนึ่งด้วย
สำหรับที่มาของแอพพลิเคชัน PharmaSafe เกิดจากแรงบันดาลใจในการพัฒนาจากคนใกล้ตัวคือคุณพ่อป่วยแล้วไปโรงพยาบาลเพื่อรับการรักษา เมื่อแพทย์ซักถามอาการ ซักถามประวัติการรักษา การรับประทานยา คนในบ้านไม่สามารถที่จะระบุหรือให้คำตอบกับแพทย์ที่ซักถามได้ จึงเกิดแรงบันดาลใจในการคิดและจัดทำแอพพลิเคชั่นสำหรับช่วยทำประวัติการรักษา การใช้ยาของผู้ป่วย เพื่อให้รับการรักษาตรงตามอาการของโรคที่เกิดขึ้น ลดการใช้ยาผิดของผู้ป่วย และช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการรักษาของแพทย์ ตลอดจนช่วยลดอุบัติเหตุจากการใช้ยาและลดความขัดแย้งกับผู้ป่วย เช่น การฟ้องร้องแพทย์ที่มีเพิ่มมากขึ้นในปัจจุบัน
“เมื่อผู้ป่วยได้รับการรักษาแล้วนำยากลับไปรับประทานที่บ้านแอพพลิเคชั่น PharmaSafe จะทำหน้าที่เสมือนเป็นผู้ดูแลผู้ป่วยคอยเตือนให้ผู้ป่วยรับประทานยาตรงตามเวลาตามที่เจ้าหน้าที่ แพทย์ผู้ทำการรักษาระบุไว้ โดยจะมีการแจ้งเตือนผ่านแอพพลิเคชั่นผ่านสมาร์ทโฟน ทำให้ผู้ป่วยทราบเวลารับประทานยา หรือแม้กระทั่งเตือนวันนัดเพื่อรับการรักษาตามอาการป่วยของผู้ป่วยกับแพทย์ที่ทำการรักษา ระยะเวลาเข้ารับการฉีดยาในโรคพาะทาง นอกจากนี้แอพพลิเคชั่นดังกล่าวยังสามารถเชื่อมโยงเครือข่ายและแชร์ข้อมูลการใช้ยาให้กับคนในครอบครัว หรือคนใกล้ชิดภายในบ้านของผู้ป่วย ไม่ว่าจะเป็น ลูกหลาน คนดูแลผู้ป่วยภายในบ้าน เพื่อคอยสอบถามผู้ป่วยให้รับประทานยาตรงตามเวลา ซึ่งจะช่วยให้อาการป่วยดีขึ้น หายป่วยไว ไม่ป่วยเรื้อรังและหายจากโรคที่เป็นอยู่ นอกจากนี้ หากผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาลในช่วงเวลาที่พยาบาล และแพทย์ติดรับการรักษาคนไข้อื่นอยู่ ก็จะมีระบบแจ้งเตือนไปยังเจ้าหน้าที่คนอื่น ๆในแผนกดูแลเพื่อที่จะนำยาที่ผู้ป่วยต้องรับประทานเข้ามาให้ตรงตามเวลาอีกด้วย” จักร กล่าว
เผยรพ.รัฐ – เอกชนใช้แอพ PharmaSafe แล้วกว่า 10 แห่งเตรียมพัฒนาแอพเพิ่ม ลดการจ่ายยาที่เกินความจำเป็น
ปัจจุบันแอพพลิเคชั่น PharmaSafe มีการนำไปใช้งานระบบแนะนำการใช้ยาอัตโนมัติ มีการให้บริการในโรงพยาบาลภาครัฐและเอกชนกว่า 10 โรงพยาบาล เช่น สถาบันมะเร็งแห่งชาติ, โรงพยาบาลศรีนครินทร์, โรงพยาบาลน้ำพอง จังหวัดขอนแก่น, โรงพยาบาลกรุงเทพ, โรงพยาบาลสมุทรปราการ, โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศ, โรงพยาบาลกระบี่, โรงพยาบาลบางจาก จังหวัดสมุทรปราการ,โรงพยาบาลค่ายสุรนารี จังหวัดนครราชสีมาและโรงพยาบาลพระสมุทรเจดีย์ จังหวัดสมุทรปราการ และมีแผนจะขยายไปสู่ร้านขายยา และสถานพยาบาลอื่นๆ นอกจากนี้ บริษัทฯ กำลังทำการวิจัยร่วมกับสถาบันการศึกษาที่มีนักศึกษาแพทย์ที่มีความรู้ความสามารถ เช่น จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยรังสิต มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เข้ามาช่วยพัฒนาแอพพลิเคชั่นนี้ เพื่อเสริมเรื่องการแจ้งคุณสมบัติของยาที่ผู้ป่วยรับประทานแต่ละชนิด เพื่อลดการรับประทานยาที่มีสรรพคุณที่ใกล้เคียงกัน และลดการจ่ายยาที่เกินความจำเป็น ช่วยประหยัดงบประมาณในการรักษาของรัฐบาลได้ในอนาคต
สำหรับแผนการดำเนินงานของบริษัทฯ ในอนาคต บริษัทฯ มีเป้าหมายที่จะให้บริการในโรงพยาบาลรัฐ เอกชน รวมถึงร้านขายยาอย่างครอบคลุมอย่างน้อย 10-20 แห่งในทุกๆปี รวมถึงตั้งเป้าขยายธุรกิจการดูแลผู้ป่วยไม่ให้ใช้ยาผิดด้วยแอพพลิเคชั่นนี้ไปยังตลาดต่างประเทศ โดยเฉพาะในภูมิภาคอาเซียนเพิ่มมากขึ้น
ในส่วนของลูกค้าทั่วไปสามารถดาวน์โหลดแอพพลิเคชั่นมาใช้งานได้ฟรี โดยเข้าไปดูข้อมูลระบบและการให้บริการต่าง ๆ ผ่าน www.pharmasafe.mobi บนสมาร์ทโฟนที่สามารถดาวน์โหลดได้ทั้ง IOS และ Android ได้ฟรี เพื่อเก็บข้อมูลการใช้ยาและถ่ายรูปยาไว้ เพื่อตั้งเวลาและให้แจ้งเตือนผ่านระบบได้