การประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) เมื่อวันที่ 14กุมภาพันธ์ พ.ศ.2566 ซึ่งมีพลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี เป็นประธานการประชุมคณะรัฐมนตรี ณ สันติไมตรี (หลังนอก) โดย ครม. มีมติอนุมัติและรับทราบร่างพระราชบัญญัติสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .… ดังนี้
- อนุมัติหลักการร่างพระราชบัญญัติสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (ฉบับที่ ..) พ.ศ. …. ตามที่กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมเสนอ และให้ส่งสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจพิจารณา แล้วส่งให้คณะกรรมการประสานงานสภาผู้แทนราษฎรพิจารณา ก่อนเสนอสภาผู้แทนราษฎรต่อไป
- รับทราบแผนในการจัดทำกฎหมายลำดับรอง กรอบระยะเวลาและกรอบสาระสำคัญของกฎหมายลำดับรองที่ออกตามร่างพระราชบัญญัติดังกล่าวตามที่กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมเสนอ
- ให้กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม รับความเห็นของกระทรวงการคลัง สำนักงบประมาณ สำนักงาน ก.พ.ร. และสำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติไปพิจารณาดำเนินการต่อไปด้วย
ทั้งนี้ ร่างพระราชบัญญัติฯ ที่กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมเสนอ เป็นการแก้ไขเพิ่มเติมวัตถุประสงค์ของสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทยซึ่งมีสถานะเป็นรัฐวิสาหกิจ ให้สามารถดำเนินการและสนับสนุนการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีของประเทศ ตลอดจนการลงทุนร่วมลงทุนกับหน่วยงานทั้งภาครัฐและภาคเอกชน เพื่อนำผลงานการวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีไปประกอบกิจการให้เกิดรายได้ในเชิงพาณิชย์ อันเป็นการเพิ่มขีดความสามารถให้สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทยสามารถดำเนินธุรกิจหรือกิจการอื่นใดที่เกี่ยวข้องกับภารกิจของสถาบัน ซึ่งสอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติและนโยบายของรัฐบาลที่สนับสนุนให้มีการนำผลงานวิจัยและนวัตกรรมไปใช้ประโยชน์ในเชิงพาณิชย์
สาระสำคัญของร่างพระราชบัญญัติ
ร่างพระราชบัญญัติในเรื่องนี้มีสาระสำคัญเป็นการแก้ไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย พ.ศ. 2522 ในเรื่องดังต่อไปนี้
พระราชบัญญัติเดิม และร่างพระราชบัญญัติใหม่ที่คงเดิม ประกอบด้วย
1.วัตถุประสงค์ของ วว. ให้ วว. มีวัตถุประสงค์ดังต่อไปนี้
1) ริเริ่ม จัดดำเนินการวิจัย และให้บริการทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเพื่อการพัฒนาประเทศในทางเศรษฐกิจและสังคม ให้แก่หน่วยงานของรัฐและวิสาหกิจเอกชน
2) วิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เพื่อให้มีการใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างเหมาะสมกับภาวะเศรษฐกิจ สิ่งแวดล้อม การอนามัยและสวัสดิภาพของประชาชน
3) ฝึกอบรมนักวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
4) ให้บริการในการทดสอบ ตรวจวัด และบริการอื่น ทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ส่วนวัตถุประสงค์ของ วว. ที่มีการปรับเปลี่ยนใหม่ คือ
1) ดำเนินการและสนับสนุนการเพิ่มผลผลิตตามนโยบายของรัฐบาล โดยการถ่ายทอดองค์ความรู้และเผยแพร่ผลของการวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเพื่อให้นำไปใช้ให้เกิดประโยชน์แก่ประเทศในทางเกษตรกรรม อุตสาหกรรมและพาณิชยกรรม
2) ดำเนินการและสนับสนุนการเพิ่มผลผลิตตามนโยบายของรัฐบาล โดยการถ่ายทอดองค์ความรู้และเผยแพร่ผลของการวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเพื่อให้นำไปใช้ให้เกิดประโยชน์แก่ประเทศในทางเกษตรกรรม อุตสาหกรรมและพาณิชยกรรม
2.อำนาจหน้าที่ของ วว.
เดิม วว. มีอำนาจหน้าที่กระทำการต่าง ๆ ภายในขอบแห่งวัตถุประสงค์ และอำนาจหน้าที่เช่นว่านี้ให้รวมถึง
1) ซื้อ สร้าง จัดหา โอน รับโอน เช่า ให้เช่า เช่าซื้อ ให้เช่าซื้อ แลกเปลี่ยน ถือกรรมสิทธิ์ มีสิทธิครอบครองหรือทรัพยสิทธิต่าง ๆ และจำหน่ายสังหาริมทรัพย์ หรืออสังหาริมทรัพย์ทั้งภายในและภายนอกราช ตลอดจนรับทรัพย์สินที่มีผู้อุดหนุนหรืออุทิศให้ ปรับใหม่เป็น 1) ซื้อ ขาย จ้าง รับจ้าง สร้าง จัดหา โอน รับโอน เช่า ให้เช่า เช่าซื้อ ให้เช่าซื้อ อนุญาต แลกเปลี่ยน และจำหน่าย หรือการทำนิติกรรมใด ๆ เพื่อประโยชน์แก่กิจการของ วว. ตลอดจนถือครองกรรมสิทธิ์ มีสิทธิครอบครอง มีสิทธิในทรัพย์สินทางปัญญาหรือทรัพยสิทธิต่าง ๆ ในทรัพย์สินของ วว. และจำหน่ายทรัพย์สิน ทั้งภายในและภายนอกราชอาณาจักรตลอดจนรับทรัพย์สินที่มีผู้อุดหนุนหรืออุทิศให้ และในมีสิทธิในทรัพย์สินทางปัญญาหรือทรัพยสิทธิต่าง ๆ ในทรัพย์สินของ วว. และจำหน่ายทรัพย์สิน ทั้งภายในและภายนอกราชอาณาจักรตลอดจนรับทรัพย์สินที่มีผู้อุดหนุนหรืออุทิศให้เดิม ปรับเป็น ในกรณีการจำหน่ายอสังหาริมทรัพย์ที่มีมูลค่าเกินกว่าสิบล้านบาท ต้องได้รับความเห็นชอบจากคณะรัฐมนตรีก่อน
2) รับค่าตอบแทนในการวิจัย และค่าบริการในการให้บริการภายในอำนาจหน้าที่ของ วว. รวมทั้งทำความตกลงและกำหนดเงื่อนไขเกี่ยวกับค่าตอบแทนและค่าบริการนั้น ปรับเป็น รับค่าตอบแทนในการวิจัย ค่าบริการ ค่าธรรมเนียม ค่าบำรุง ดอกผลของเงิน ค่าสิทธิประโยชน์จากทรัพย์สินทางปัญญา รายได้ และผลประโยชน์ตอบแทนอื่นใด ที่ได้จากการดำเนินกิจการภายในอำนาจหน้าที่ของ วว. รวมทั้งทำความตกลงและกำหนดเงื่อนไขเกี่ยวกับค่าตอบแทนและค่าบริการนั้น
3) ร่วมมือกับหน่วยงานอื่น ไม่ว่าจะเป็นของรัฐหรือของเอกชน ในกิจการที่เกี่ยวกับการวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีและการนำผลของการวิจัยไปใช้ให้เป็นประโยชน์ ปรับเป็น ทำความตกลงและร่วมมือกับบุคคล องค์กรหรือหน่วยงานอื่นทั้งภาครัฐ และภาคเอกชน ทั้งในและต่างประเทศ ในกิจการที่เกี่ยวกับวัตถุประสงค์ของ วว. และการนำผลของการวิจัยไปใช้เป็นประโยชน์
4) กู้ยืมเงิน ให้ยืมเงิน โดยมีหลักประกันด้วยบุคคลหรือทรัพย์สิน หรือลงทุน ทั้งนี้ เพื่อการวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเท่านั้น ในกรณีการกู้ยืมเงิน การให้กู้ยืมเงิน หรือการลงทุน ถ้าเป็นจำนวนเงินเกินคราวละห้าล้านบาท ต้องได้รับความเห็นชอบจากคณะรัฐมนตรีก่อนปรับเป็น กู้ยืมเงิน ให้กู้ยืมเงิน โดยมีหลักประกันด้วยบุคคลหรือทรัพย์สิน ถือหุ้น หรือเข้าเป็นหุ้นส่วน ลงทุนหรือร่วมลงทุนกับนิติบุคคลอื่น ในกิจการที่เกี่ยวกับวัตถุประสงค์ การกู้ยืมเงิน การให้กู้ยืมเงิน การเข้าถือหุ้น การเข้าเป็นหุ้น และการลงทุน หรือการร่วมลงทุน ถ้าเป็นจำนวนเงินเกินคราวละยี่สิบล้านบาท ต้องได้รับความเห็นชอบจากคณะรัฐมนตรีก่อน
5) ในร่างใหม่ของ วว. สามารถออกพันธบัตรหรือตราสารอื่นใดเพื่อใช้ในการดำเนินการในกิจการของ วว. โดยความเห็นชอบจากคณะรัฐมนตรี(กระทรวงการคลัง (กค.) มีความเห็นในเรื่องนี้)
6) วว. สามารถจัดตั้งหรือร่วมกับบุคคลอื่นจัดตั้งบริษัทจำกัด บริษัทมหาชนจำกัด หรือนิติบุคคลอย่างอื่นเพื่อนำผลงานการวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีไปประกอบกิจการใช้ให้เกิดรายได้ในเชิงพาณิชยกรรม (กค. และสำนักงบประมาณ (สงป.) มีความเห็นในเรื่องนี้)
3.รายได้ของ วว. คงรายได้ของ วว. เดิมมีดังต่อไปนี้
1) เงินทุนอุดหนุนที่รัฐบาลจัดสรรให้
2) เงินทุนอุดหนุนจากแหล่งอื่น และเงินที่มีผู้อุทิศให้
3) ดอกเบี้ยและผลประโยชน์อย่างอื่นจากการให้กู้ยืมเงิน การลงทุน และจากทรัพย์สินของ วว.
ในกรณีที่รายได้มีจำนวนไม่พอสำหรับค่าใช้จ่ายในการดำเนินงานของ วว. และค่าภาระต่าง ๆ ที่เหมาะสม และ วว. ไม่สามารถหาเงินจากทางอื่นได้ รัฐพึงจ่ายเงินให้แก่ วว. เท่าจำนวนที่จำเป็น
และส่วนที่ปรับแก้ใหม่ในส่วนรายได้ของ วว คือ ค่าตอบแทน ค่าบริการ ค่าธรรมเนียม ค่าบำรุงดอกผลของเงิน ค่าสิทธิประโยชน์ รายได้และผลประโยชน์ตอบแทนอื่นที่ วว. ได้รับ