คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ร่วมกับ มหาวิทยาลัยนิวยอร์ค สหรัฐอเมริกา นำโดย รองศาสตราจารย์ เหวยเจียง เฉิน (Weiqiang Chen) เดินทางมาประเทศไทยเพื่อแลกเปลี่ยนองค์ความรู้ เรื่อง ‘แล็บมะเร็งบนชิป’ Cancer Lab-on-A-Chip : Transforms Cancer Diagnosis and Treatment” ณ คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล พร้อมเผยความก้าวหน้าและประโยชน์ในการใช้เทคโนโลยีห้องปฏิบัติการมะเร็งบนชิป ซึ่งจะ ‘เปลี่ยนผ่าน’ การตรวจวินิจฉัยมะเร็งในผู้ป่วยไปสู่การบำบัดรักษาได้อย่างรวดเร็วมีประสิทธิภาพและแม่นยำยิ่งขึ้น
รศ.ดร.จักรกฤษณ์ ศุทธากรณ์ คณบดี คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวว่า ความร่วมมือระหว่างมหาวิทยาลัยไทยและสหรัฐอเมริกาเป็นประโยชน์อย่างยิ่งต่อการพัฒนาบุคลากรและนวัตกรรมวิศวกรรมชีวการแพทย์ โดยรองศาสตราจารย์ เหวยเจียง เฉิน มหาวิทยาลัยนิวยอร์ค สหรัฐอเมริกา เป็นนักวิศวกรรมชีวการแพทย์ที่มีชื่อเสียงของสหรัฐฯ ผู้สร้างผลงานวิจัยที่มีคุณค่าต่อวงการสุขภาพและการแพทย์และได้รับรางวัลมามากมาย ได้ถ่ายทอดประสบการณ์และองค์ความรู้แก่นักวิจัย นักศึกษาและคณาจารย์ของไทย เกี่ยวกับ ‘ห้องปฎิบัติการบนชิป’ หรือ ‘แล็บบนชิป’ (Lab –on- a –Chip :LOC) ซึ่งเป็นเทคโนโลยีทางวิศวกรรมชีวการแพทย์อันก้าวหน้าที่มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการวิจัยและทดลองทางวิทยาศาสตร์ในหลากหลายประเภท ทำให้มีต้นทุนถูกลงและรวดเร็ว สะดวกสบายมากยิ่งขึ้นกว่าแต่ก่อนโดยไม่จำเป็นต้องลงทุนสร้างห้องแล็บขนาดใหญ่และจัดซื้ออุปกรณ์เครื่องมือราคาสูงมากมาย
สำหรับตัวอย่างการใช้งานนวัตกรรม ‘ห้องปฏิบัติการบนชิป’ ในปัจจุบันที่ใกล้ตัวเรามากที่สุด เช่น การตรวจหาผล COVID-19 แบบ Antigen Test Kit (ATK) ได้ในเวลาไม่ถึง 30 นาที ย่นเวลาการวิจัยดีเอ็นเอ (DNA) ที่เคยยาวนานหลายปีลงได้มาก รวมถึงการวิเคราะห์ศึกษาโปรตีนในสิ่งมีชีวิต (Proteomics) ได้รวดเร็วในเวลาอันสั้นอีกด้วย
รศ.ดร.นรเศรษฐ์ ณ สงขลา รองคณบดีฝ่ายวิจัย คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล เผยว่า หลักการทำงานของห้องปฎิบัติการบนชิป LOC คือ การประยุกต์ใช้เทคโนโลยี Microfluidics หรือ ระบบของไหลจุลภาค เพื่อสร้างท่อลำเลียงของเหลวหรือสารละลายขนาดเล็กประมาณเส้นผมเท่านั้นบนแผ่นชิป ซึ่งติดตั้งแบตเตอรี่ขนาดจิ๋วไว้เพื่อดูดของเหลวให้ไหลตามท่อไปผสมกับสารเคมีต่าง ๆ จนออกมาเป็นผลลัพธ์ของการทดสอบทางการแพทย์ภายในระยะเวลาไม่กี่นาที
สำหรับประโยชน์ของ ‘แล็บมะเร็งบนชิป’ (Cancer Lab –on- a –Chip) คือ ช่วยแพทย์ในการตรวจวินิจฉัยโรคมะเร็ง ได้แก่ ช่วยในการตรวจทางชีวเคมี การตรวจหาเซลล์มะเร็งและแบคทีเรีย (Dielectrophoresis) ตรวจหาแบคทีเรีย ไวรัสและมะเร็ง โดยอาศัยปฏิกิริยาของแอนติเจน –แอนติบอดี (Immunoassay) PCR แบบเรียลไทม์ ตรวจหาแบคทีเรีย ไวรัสและมะเร็ง ช่วยให้แพทย์สืบค้นโรคมะเร็งได้เร็วยิ่งขึ้น ซึ่งนับเป็นผลดีต่อแพทย์และสามารถช่วยชีวิตผู้ป่วยให้เข้าสู่การบำบัดรักษาได้โดยรวดเร็ว
ในโอกาสนี้ คณะผู้ชี่ยวชาญ มหาวิทยาลัยนิวยอร์ค ได้เยี่ยมชมห้องปฏิบัติการมาตรฐานระดับโลกของคณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ภาควิชาวิศวกรรมชีวการแพทย์ ได้แก่ ห้องปฏิบัติการทดสอบความเข้ากันได้ทางชีวภาพของเครื่องมือแพทย์ (Laboratory for Biocompatibility Testing of Medical Devices: BioTesting LAB) ซึ่งเปิดให้นักวิจัยและเอกชนได้นำอุปกรณ์เครื่องมือแพทย์ต่างๆมาทดสอบว่าปลอดภัยต่อการใช้งานกับร่างกายของคน โดยไม่ต้องส่งต่างประเทศทดสอบซึ่งต้องใช้เวลาและค่าใช้จ่ายสูงมาก , ห้องปฎิบัติการไบโอเซนเซอร์ (Biosensors Laboratory), ห้องปฎิบัติการตรวจระดับโมเลกุล ( Advanced Molecular Diagnostics Laboratory :AMD LAB) และห้องปฎิบัติการนวัตกรรมการแพทย์นาโน (Innovative Therapeutic Nanomedicine Laboratory :TNN LAB)