วศ.เปิดเวทีแนะนำ  “NQI for Food System” ช่วยยกระดับอาหารของประเทศให้มีคุณภาพมากยิ่งขึ้น


วศ.เปิดเวทีเสวนาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ : NQI for Food System แนะนำการนำระบบโครงสร้างพื้นฐานทางคุณภาพของประเทศไปใช้ในการยกระดับระบบอาหาร พร้อมโชว์ผลงานวิจัยด้านการรับรองมาตรฐานในงาน “มหกรรมส่งเสริมการใช้ประโยชน์จากงานวิจัยและนวัตกรรม 2566” หรือ “TRIUP FAIR 2023” ณ รอยัล พารากอน ฮอลล์ ชั้น 5 สยามพารากอน

รอยัล พารากอน ฮอลล์ – 18 กรกฎาคม 2566  :ภายในงานมหกรรมส่งเสริมการใช้ประโยชน์จากงานวิจัยและนวัตกรรม 2566 หรือ “TRIUP FAIR 2023” กรมวิทยาศาสตร์บริการ (วศ.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ได้จัด “การเสวนาแลกเปลี่ยนเรียนรู้: NQI for food system” ซึ่งเป็นการเสวนาแลกเปลี่ยนเรียนรู้เกี่ยวกับการนำระบบโครงสร้างพื้นฐานทางคุณภาพของประเทศ (National Quality Infrastructure: NQI ) ไปใช้ในการยกระดับระบบอาหารของประเทศให้มีคุณค่าทางคุณภาพมากยิ่งขึ้น

ทั้งนี้กรมวิทยาศาสตร์บริการ (วศ.) มีระบบโครงสร้างพื้นฐานทางคุณภาพในส่วนการพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหารหรือกระบวนการผลิตอาหาร การทดสอบคุณภาพและความปลอดภัยของอาหาร การทดสอบความชำนาญการตรวจสอบคุณภาพอาหารในห้องปฏิบัติการ และการสอบเทียบเครื่องมือวัดในห้องปฏิบัติการอาหารและโรงงานผลิตอาหาร ซึ่งได้มีการดำเนินการอย่างเชื่อมโยงและสอดคล้องกันในระบบ NQI  สามารถตรวจสอบและรับรองคุณภาพวัตถุดิบอาหารและผลิตภัณฑ์อาหารอย่างมีประสิทธิภาพ  ผู้บริโภคได้รับอาหารที่มีคุณภาพและความปลอดภัย ตลอดจนผู้ประกอบการอาหารสามารถผลิตสินค้าอาหารที่มีคุณภาพ  เป็นการยกระดับระบบอาหารของประเทศให้เข้มแข็งอย่างยั่งยืน

ในการเสวนาฯ เยาวลักษณ์  ชินชูศักดิ์ ผู้อำนวยการกองบริหารจัดการทดสอบความชำนาญห้องปฏิบัติการ วศ. กล่าวว่า NQI  เป็นโครงสร้างพื้นฐานทางคุณภาพของประเทศ ซึ่งเกิดจากนโยบายของรัฐบาลที่ส่งเสริมการใช้ประโยชน์จากการวิจัย วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรม โดย NQI ด้านวิทยาศาสตร์จะมีการดำเนินงานใน 5 ด้าน ได้แก่ มาตรวิทยา การกำหนดมาตรฐาน การรับรองระบบงาน การตรวจสอบและรับรอง และการกำกับดูแลตลาด ซึ่งกลไกสำคัญที่ช่วยยกระดับขีดความสามารถในการแข่งขันในระดับโลกของประเทศให้ดีขึ้นนั้น จะประกอบด้วย การขับเคลื่อนและความตระหนักรู้ด้าน NQI เพื่อส่งเสริมและพัฒนาบุคลากร  การขับเคลื่อนมาตรฐานจากการวิจัยพื้นฐานและการพัฒนาวิธีทดสอบ  ขับเคลื่อนระบบการวัด  ขับเคลื่อนมาตรฐานทำให้ผลิตภัณฑ์มีคุณภาพและได้มาตรฐานตามที่กำหนด  ขับเคลื่อนพัฒนาหน่วยตรวจสอบและรับรอง และขับเคลื่อนการรับรองคุณภาพห้องปฏิบัติการ  ซึ่งทั้ง 6 กลไกนี้ วศ.ได้มีการดำเนินการครบในทุกรูปแบบ

อย่างไรก็ดีการจัดระบบ NQI ให้มีเหมาะสมและมีประสิทธิผล จำเป็นต้องได้รับความร่วมมือจากทุกภาคส่วนทั้งการสนับสนุนจากภาครัฐเพื่อให้เกิดความเชื่อมั่นว่าผลิตภัณฑ์และบริการในท้องตลาดเป็นไปตามกฎระเบียบทั้งด้านคุณภาพและความปลอดภัย ภาคธุรกิจซึ่งส่งเสริมผู้ประกอบการให้มีการพัฒนากระบวนการในการดำเนินธุรกิจทั้งการผลิต จำหน่ายและส่งมอบผลิตภัณฑ์และบริการที่เป็นไปตามข้อกำหนด ขณะที่ภาคสังคมจะช่วยให้เกิดการแข่งขันทางการตลาดอย่างเท่าเทียม โดยมุ่งเน้นสร้างความมั่นใจในคุณภาพและความน่าเชื่อถือสร้างโอกาสให้กับผู้ซื้อผู้บริโภคและประชาชนทั่วไป  ส่วนด้านเทคโนโลยีจะส่งเสริมให้เกิดนวัตกรรมในการผลิตและบริการใหม่  เกิดการถ่ายทอดเทคโนโลยีไปสู่ห่วงโซ่การผลิตและการตลาดในทุกระดับ ซึ่งหากมีการจัดระบบ NQI  อย่างเหมาะสมแล้วจะช่วยลดการลงทุนที่ซ้ำซ้อนได้

ด้าน ดร.จิราภรณ์  บุราคร  นักวิทยาศาสตร์เชี่ยวชาญเฉพาะด้านวิทยาศาสตร์ชีวภาพ กองผลิตภัณฑ์อาหารและวัสดุสัมผัสอาหาร วศ. กล่าวว่า  ในระบบอาหาร หรือ  Food System นั้น จะขาดระบบคุณภาพไม่ได้เลย ซึ่งในทุกกระบวนการผลิตอาหารตั้งแต่ต้นน้ำจนถึงปลายน้ำ จะมี  NQI เข้ามาเกี่ยวข้องเพราะตอบโจทย์ผู้บริโภคในเรื่องของคุณภาพและความปลอดภัย และในแต่ละกระบวนการผลิต วศ.ได้เข้าไปตอบโจทย์ด้วยบริการที่หลากหลาย เช่น ด้านการกำหนดมาตรฐาน (SDO สำหรับ สมอ.)รับรองห้องปฏิบัติการ ด้านวิทยาศาสตร์ชีวภาพ ฟิสิกส์ เคมี  การทดสอบสินค้าเกษตร อาหาร การวิจัยด้านบรรจุภัณฑ์อาหาร นอกจากนี้ยังมีฐานข้อมูลด้านอาหารอีกด้วย

สำหรับมุมมองเกี่ยวกับระบบอาหารและความท้าทายของ วศ.ในงานด้าน NQI ในอนาคต   ดร.จิราภรณ์  กล่าวว่า ในเรื่อง NQI ขณะนี้ วศ.มียุทธศาสตร์ด้านอาหาร 2 ด้านคือ  การยกระดับ NQI ในด้านอาหารเพื่อสร้างคุณค่าของระบบอาหารของประเทศ  และการวิจัยและพัฒนานวัตกรรมอาหาร ซึ่งอาหารที่ วศ.พัฒนาจะมุ่งเน้นที่ “สมาร์ทฟู๊ด” ซึ่งเป็นอาหารที่ตอบโจทย์ด้านความมั่นคงทางอาหาร  มีความปลอดภัย  มีคุณค่ามากขึ้น และมีความทันสมัย

ขนิษฐา  อินทร์ประสิทธิ์” หัวหน้ากลุ่มงานวิจัยและพัฒนาอาหารแปรรูป   กองเทคโนโลยีชุมชน วศ. กล่าวว่า อุตสาหกรรมอาหารเป็นอุตสาหกรรมที่น่าสนใจ ซึ่งข้อมูลที่ผ่านมาในรอบ 10 ปีจะเห็นว่ามีการเติบโตเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ  แม้จะมีการชะลอตัวบ้างในช่วง COVID-19 ซึ่งจากฐานข้อมูลกระทรวงพาณิชย์ระบุมูลค่าการส่งออกสินค้าอาหารไทยเดือนเมษายน 2566 มีมูลค่า 143,631 ล้านบาท  ขยายตัวเพิ่มขึ้น 24.4 %  โดยสิ่งที่น่าสนใจสำหรับอุตสาหกรรมนี้คือ  อัตราส่วนสินค้าของไทยที่สามารถส่งออกได้ และที่เป็นตลาดภายในประเทศในกลุ่มของวัตถุดิบ และวัตถุดิบที่มีการแปรรูปขั้นต้นซึ่งมีการเติบโตขึ้นเรื่อย ๆ

ทั้งนี้ อุตสาหกรรมอาหารควรมองทั้งระบบห่วงโซ่อุปทาน หรือ Food Supply Chain  ซึ่งระบบมีความซับซ้อนและใหญ่มาก ไม่สามารถจัดการกับระบบอาหารโดยใช้โซลูชั่นเดียวได้ จึงต้องมีการจัดการในเชิงบูรณาการทั้งกระบวนการของธุรกิจ ซึ่งเป็นกิจกรรมที่เชื่อมโยง ตั้งแต่การจัดหาวัตถุดิบ การผลิต การรวบรวม การแปรรูป การกระจายสินค้า การขนส่ง การบริโภคและการค้าปลีก

เรื่องของ Food Supply Chain  เมื่อก่อนจะมีการพูดถึงเรื่องของ Farm to Table  ซึ่งเน้นเรื่อง Food Safety  แต่ปัจจุบันเรากำลังพูดถึง Farm to Fork   ซึ่งไม่ได้เป็นเรื่องของ  Food Safety  อย่างเดียว แต่ยังเป็นการสร้างระบบการผลิตอาหารที่เป็นธรรม ดีต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อม  ทำอย่างไรให้การจัดการอาหารเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ลดการสูญเสียอาหารในตลอดห่วงโซ่อุปทานและสร้างความมั่นคงของอาหารเพิ่มขึ้น  โดยในห่วงโซ่อุปทานทั้งต้นน้ำ กลางน้ำและปลายน้ำนั้นจำเป็นต้องมีการควบคุมมาตรฐาน ตรวจสอบมาตรฐานและการกำกับตามมาตรฐานในทุกกระบวนการ ซึ่งวงการอาหารเป็นอะไรที่ซับซ้อนมาก ไม่ใช่เรื่องง่ายในการเข้ามาและอยู่ได้นาน ปัจจุบันมีเกณฑ์กำหนดและตัวชี้วัดในเรื่องของความปลอดภัยที่เข้มงวดมากขึ้น และไม่ใช่แค่เรื่องความปลอดภัยของผู้บริโภคอย่างเดียว แต่ยังต้องใส่ใจในเรื่องของการรักษ์โลก และสร้างอัตลักษณ์อีกด้วย” ขนิษฐา กล่าว

ด้านการวัด ฐานันดร พิทักษ์เกียรติ นักวิทยาศาสตร์ชำนาญการ  กองสอบเทียบเครื่องมือวัด  วศ.กล่าวว่า    มาตรวิทยาหรือการวัดมีบทบาทสำคัญสำหรับการสนับสนุนอุตสาหกรรมด้านอาหาร ซึ่งการวัดเป็นกระบวนการหนึ่งในหลายๆกระบวนการที่สร้างความเชื่อมั่นด้านคุณภาพและความปลอดภัยของผลิตภัณฑ์ก่อนถึงผู้บริโภค โดยการวัดจะเข้าไปมีส่วนเกี่ยวข้อง ตั้งแต่ภาคเกษตรกรรมและการเลี้ยงสัตว์ การเก็บรักษา การแปรรูป การขนส่ง การจัดจำหน่ายร้านค้า จนถึงมือผู้บริโภค

นอกจากนี้ ภายในงาน TRIUP FAIR 2023” กรมวิทยาศาสตร์บริการ (วศ.) ยังนำเสนอผลงานวิจัยในบูธนิทรรศ ฯ ในโซนการรับรองมาตรฐาน และกฎหมาย/กฎระเบียบ  ซึ่งมีผลงานที่น่าสนใจ เช่น โครงการพัฒนาศักยภาพห้องปฏิบัติการทดสอบวัตถุดิบและสารสกัดสมุนไพรเพื่อรองรับการจัดทำมาตรฐานสารสกัดสมุนไพร  ซึ่ง วศ.เป็นหน่วยงานที่ได้รับการจดทะเบียนเป็นองค์กรกำหนดมาตรฐาน(SDOs)ประเภทขั้นสูง ในสาขาผลิตภัณฑ์สมุนไพรจากสมอ. ซึ่งได้เล็งเห็นความสำคัญในการควบคุมคุณภาพสารสำคัญในพืชกระท่อม โดยได้มีการศึกษาวิธีการสกัด วิเคราะห์ปริมาณสารสำคัญในตัวอย่างพืชกระท่อม รวมถึงทดสอบความใช้ได้ของวิธีการวิเคราะห์ต่าง ๆ  นอกจากนี้ยังมีนำเสนอการรับรองคุณภาพผลิตภัณฑ์ตามแนวทางเศรษฐกิจหมุนเวียน:ภาชนะสัมผัสอาหารจากธรรมชาติกาบหมาก การพัฒนาห้องปฏิบัติการทดสอบวัสดุและอุปกรณ์การแพทย์และการรับรองงานห้องปฏิบัติการอีกด้วย

สำหรับงานมหกรรมส่งเสริมการใช้ประโยชน์จากงานวิจัยและนวัตกรรม 2566 หรือ TRIUP FAIR 2023”  สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.)  ร่วมกับหน่วยงานภาคีเครือข่ายในระบบวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (ววน.) และภาคเอกชน จัดขึ้นภายใต้แนวคิด   Journey to Impact : เส้นทางจากงานวิจัยและนวัตกรรมสู่การยกระดับเศรษฐกิจและสังคมของประเทศ” เพื่อเป็นกลไกหนึ่งที่ทำให้เกิดระบบการนำผลงานวิจัยและนวัตกรรมไปใช้ประโยชน์  โดยในงานมีการนำเสนอผลงานวิจัยและนวัตกรรมที่พร้อมต่อยอดเชิงพาณิชย์กว่า 300 ผลงาน มีบริการให้คำปรึกษาจากหน่วยงานต่าง ๆ กว่า 60 หน่วยงาน การอบรมเกี่ยวกับการรับรองมาตรฐานรวมถึงการจับคู่ธุรกิจ   งานดังกล่าวจัดขึ้นระหว่างวันที่18-19 กรกฏาคม 2566  ที่รอยัล พารากอน ฮอลล์ ชั้น 5 ห้างสรรพสินค้าสยามพารากอน

 

 


เราใช้คุกกี้เพื่อพัฒนาประสิทธิภาพ และประสบการณ์ที่ดีในการใช้เว็บไซต์ของคุณ คุณสามารถศึกษารายละเอียดได้ที่ นโยบายความเป็นส่วนตัว และสามารถจัดการความเป็นส่วนตัวของคุณได้เองโดยคลิกที่ ตั้งค่า

Privacy Preferences

คุณสามารถเลือกการตั้งค่าคุกกี้โดยเปิด/ปิด คุกกี้ในแต่ละประเภทได้ตามความต้องการ ยกเว้น คุกกี้ที่จำเป็น

Allow All
Manage Consent Preferences
  • คุกกี้ที่จำเป็น
    Always Active

    คุกกี้มีความจำเป็นสำหรับการทำงานของเว็บไซต์ เพื่อให้คุณสามารถใช้ได้อย่างเป็นปกติ และเข้าชมเว็บไซต์ คุณไม่สามารถปิดการทำงานของคุกกี้นี้ในระบบเว็บไซต์ของเราได้

  • คุกกี้เพื่อการวิเคราะห์

    คุกกี้ประเภทนี้จะทำการเก็บข้อมูลการใช้งานเว็บไซต์ของคุณ เพื่อเป็นประโยชน์ในการวัดผล ปรับปรุง และพัฒนาประสบการณ์ที่ดีในการใช้งานเว็บไซต์ ถ้าหากท่านไม่ยินยอมให้เราใช้คุกกี้นี้ เราจะไม่สามารถวัดผล ปรังปรุงและพัฒนาเว็บไซต์ได้

Save