สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) แถลงเตรียมเปิด “หอดูดาวเฉลิมพระเกียรติ 7 รอบพระชนมพรรษา สงขลา” หอดูดาวภูมิภาคสำหรับประชาชนแห่งที่ 3 ของไทย หวังให้เป็นศูนย์เรียนรู้ดาราศาสตร์เต็มรูปแบบของภาคใต้ โดยได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จฯ ทรงเปิด“หอดูดาวเฉลิมพระเกียรติ 7 รอบพระชนมพรรษา สงขลา” อย่างเป็นทางการในวันที่ 25 กรกฎาคมนี้ พร้อมเปิดให้บริการประชาชนตั้งแต่วันที่ 1 สิงหาคมนี้เป็นต้นไป
ดร.ศรัณย์ โปษยะจินดา ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยดาราศาสตร์ (องค์การมหาชน) หรือ สดร. กล่าวว่า หอดูดาวเฉลิมพระเกียรติ 7 รอบ พระชนมพรรษา สงขลา ตั้งอยู่บนพื้นที่ประมาณ 25 ไร่ บริเวณเขารูปช้าง อำเภอเมืองสงขลา จังหวัดสงขลา บริเวณละติจูด 7 องศาเหนือ ลองจิจูด 100 องศาตะวันออก ซึ่งได้ดำเนินการก่อสร้างมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2557 เป็นหอดูดาวภูมิภาคแห่งที่ 3 ของไทย มีจุดเด่นคือสามารถศึกษาวัตถุท้องฟ้าในซีกฟ้าใต้ได้ดี โดยเฉพาะดาวเคราะห์ในระบบสุริยะทั้งหมด และตรวจตราติดตามวัตถุขนาดเล็กในระบบสุริยะได้ ทั้งยังสามารถสังเกตการณ์ทางดาราศาสตร์ได้ในช่วงฤดูฝนของภูมิภาคอื่นๆ ปัจจุบันได้เปิดให้บริการแล้วบางส่วน จนกลายเป็นแหล่งเช็คอินใหม่ เป็นศูนย์รวมความรู้ด้านการวิจัยดาราศาสตร์ของภาคใต้ เปิดให้บริการสารสนเทศดาราศาสตร์สำหรับนักเรียน นักศึกษา และประชาชนทั่วไปจัดค่ายดาราศาสตร์สำหรับนักเรียน นักศึกษา และสถาบันการศึกษาสนับสนุนการทำงานวิจัยดาราศาสตร์สำหรับนักเรียน นักศึกษา และสถาบันการศึกษาเป็นแหล่งท่องเที่ยวทางวิชาการสำหรับประชาชนทั่วไป รวมถึงเป็นศูนย์เรียนรู้ดาราศาสตร์มุสลิมแห่งแรกของไทย มีเป้าหมายผู้มาใช้บริการในปีงบประมาณ พ.ศ. 2563 จำนวน 100,000 คนต่อปี โดยในปีงบประมาณ พ.ศ. 2562 มีจำนวนผู้ใช้บริการ 18,164 คน ตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2561 – 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2562
ในวันที่ 25 กรกฎาคม นี้ ทาง สดร. ได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี เสด็จฯทรงเปิด “หอดูดาวเฉลิมพระเกียรติ 7 รอบพระชนมพรรษา สงขลา” อย่างเป็นทางการ
เฉลิมชนม์ วรรณทอง ผู้อำนวยการหอดูดาวเฉลิมพระเกียรติ 7 รอบพระชนมพรรษา สงขลา กล่าวว่า หอดูดาวเฉลิมพระเกียรติฯไม่เพียงแต่เป็นแหล่งเรียนรู้ดาราศาสตร์เต็มรูปแบบของภาคใต้เท่านั้น แต่ยังเป็นศูนย์เรียนรู้ดาราศาสตร์มุสลิมแห่งแรกของไทยอีกด้วย โดยภายในหอดูดาวเฉลิมพระเกียรติฯ ประกอบด้วย อาคารฉายดาว มีโดมฉายดาวขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 10 เมตร ติดตั้งเครื่องฉายดาวระบบฟูลโดมดิจิทัล ความละเอียด 25 ล้านพิกเซล 12 กล้องฉาย สามารถแสดงภาพเสมือน 3 มิติ มีอาคารหอดูดาว มีโดมไฟเบอร์กลาสทรงเปลือกหอย ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 18 ฟุต เปิดออกได้ 180 องศา สังเกตท้องฟ้าได้รอบทิศทาง การติดตั้งกล้องโทรทรรศน์อัตโนมัติแบบสะท้อนแสงขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 0.7 เมตร พร้อมอุปกรณ์สำหรับงานวิจัยดาราศาสตร์ ด้านข้างเป็นอาคารหอดูดาวที่มีระเบียงดาวหลังคาเลื่อน ติดตั้งกล้องโทรทรรศน์ขนาด 0.5 เมตร จำนวน 1ตัว และกล้องโทรทัศน์ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 4-10 นิ้ว จำนวน 5 ตัว ใช้สังเกตวัตถุท้องฟ้า และจัดกิจกรรมดาราศาสตร์ มีเครื่องตรวจวัดสภาพอากาศที่ทันสมัย ลานดูดาวที่สามารถรองรับคนได้มากกว่า 500 คน มีกล้องดูดาวเทคโนโลยีมากกว่า 50 ชุด มีอาคารอำนวยการที่เป็นส่วนสำนักงานและมีห้องโถงนิทรรศการที่มีความทันสมัย รองรับการจัดการเรียนรู้การวิจัยด้านดาราศาสตร์แบบครบวงจรทั้งระบบ Astronomy Multimedia ระบบอินเทอร์เน็ตความเร็วสูงเชื่อมต่อระบบกล้องอัตโนมัติ
เฉลิมชนม์ กล่าวว่า สำหรับการเปิดให้บริการแก่ประชาชนทางการเต็มรูปแบบจะเปิดภายหลังทำพิธีเปิดอย่างเป็นเริ่มตั้งแต่วันที่ 1 สิงหาคมนี้เป็นต้นไป โดยจะเปิดให้บริการวันอังคาร –วันอาทิตย์ หยุดทำการวันจันทร์และวันหยุดนักขัตฤกษ์ ในส่วนของอัตราค่าบริการเข้าชมท้องฟ้าจำลองที่มีจำนวนจำกัดเพียง 52 ที่นั่งนั้น สำหรับบุคคลทั่วไป คิดค่าบริการ 50 บาท ส่วนนักเรียนและนักศึกษาคิดค่าบริการ 30 บาท