จากกรณีเกิดอุบัติเหตุไม่คาดฝันประตูรั้วอัตโนมัติปิดไวหนีบศีรษะหญิงวัย 58 ปี จนเสียชีวิต วิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ (วสท.) แนะข้อควรรู้…การใช้ประตูรั้วอัตโนมัติในการเข้าออกบ้าน อาคาร สำนักงาน และสถานที่ต่าง ๆ เพื่อเพิ่มความปลอดภัยในวิถีชีวิตประจำวันที่เร่งรีบ
รศ.สิริวัฒน์ ไชยชนะ อุปนายก วิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ (วสท.) กล่าวว่า ปัจจุบันประตูรั้วบ้านอัตโนมัติได้รับความนิยมเพิ่มมากขึ้น เพราะนอกจากจะทำให้สะดวกในการเปิด – ปิดประตูแล้ว ยังป้องกันและลดความเสี่ยงจากผู้ไม่หวังดีในขณะที่ต้องลงไปเปิดประตูรั้วบ้านด้วยตนเอง โดยประตูรั้วบ้านอัตโนมัติทั่วไปแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลักๆ คือ แบบบานสวิง (Arm Gate) และแบบบานเลื่อน (Sliding Gate) ซึ่งขับเคลื่อนการเปิด – ปิดประตูด้วยมอเตอร์ไฟฟ้า สามารถควบคุมสั่งการระยะไกลด้วยรีโมทคอนโทรล หรืออุปกรณ์ควบคุมอัตโนมัติแบบอื่น ๆ เช่น คีย์การ์ด , เครื่องสแกน การทำงานหลักจะแบ่งออกเป็น 3 โหมด คือ เดินหน้า – หยุด – ถอยหลัง
สำหรับสาเหตุที่ทำให้เกิดอุบัติเหตุจากประตูรั้วอัตโนมัติเลื่อนหนีบคนขณะที่มีสิ่งกีดขวาง เช่น คน สัตว์ สิ่งของ อาจจะเกิดจากการกดรีโมทประตูโดยไม่ตั้งใจ หรือ ระบบการทำงานขัดข้อง ส่วนปัญหาอุบัติเหตุจากการที่ประตูรั้วหล่นทับ มักมาจากเหล็กกั้นของประตูรั้วเกิดการผุกร่อนหรือเป็นสนิม การเสื่อมสภาพของประตูรั้วบ้าน รวมถึงประตูรั้วมีน้ำหนักมากเกินไปจะส่งผลให้มอเตอร์ขับเคลื่อน ลูกล้อ และรางไม่พร้อมใช้งาน ทำให้ประตูตกจากรางและหลุดทับคนหรือสิ่งของได้
ดังนั้นการเลือกวัสดุที่นำมาใช้ทำประตูรั้วอัตโนมัติ ควรต้องคำนึงถึงความแข็งแรงทนทานและปลอดภัยตามหลักวิศวกรรม ประตูมีความกว้างที่เหมาะสมให้รถขนาดต่าง ๆ สามารถผ่านเข้าออกได้อย่างสะดวก โดยทั่วไปขนาดที่เหมาะสมอยู่ที่ประมาณ 3 – 6 เมตร ควรมีระยะเผื่อเพิ่มจากขนาดของรั้วประตูที่แท้จริงประมาณ 20-30 เซนติเมตร เพื่อเป็นประกับล็อคประตูเอาไว้ ป้องกันรั้วประตูล้มลงมาในทันที หรือหากประตูรั้วบ้านมีขนาดใหญ่ ควรแบ่งประตูรั้วออกเป็น 2 ฝั่ง แบบบานสวิง เพื่อช่วยลดโอกาสการโก่งตัวของรั้วประตู ทำให้ลิมิตของระบบประตูรีโมททำงานผิดพลาด มอเตอร์ประตูรั้วอัตโนมัติควรมีขนาดกำลังมากกว่าน้ำหนักประตูประมาณ 30% เพื่อไม่ทำให้มอเตอร์ทำงานหนักมากจนเกินไป จะช่วยเพิ่มอายุการใช้งานที่ยาวนานและประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น รวมถึงความชำนาญของช่างผู้ติดตั้ง และการรับประกันจากบริษัทผู้จำหน่ายและติดตั้ง
รศ.สิริวัฒน์ กล่าวว่า วสท.มีข้อแนะนำสำหรับประชาชน ควรหมั่นตรวจสอบและบำรุงรักษาประตูรั้วบ้านอัตโนมัติให้อยู่ในสภาพใช้งานได้ดี สังเกตความผิดปกติ การสั่น อัตราความเร็วการเคลื่อนที่แตกต่างไปจากเดิมหรือไม่ กรณีตรวจพบว่าขณะเปิด – ปิดประตู มีเสียงดัง หรือ เปิดยาก ควรให้ช่างผู้ชำนาญการมาดำเนินการตรวจสอบและซ่อมแซมทันที ควรทำความสะอาดรางประตูอยู่เสมอ เพื่อไม่ให้มีเศษหิน หรือ วัสดุอื่นติดอยู่ภายในรางเดินของประตู เพราะอาจทำให้ประตูสะดุดและล้มลงมาได้
สำหรับสถานที่ที่มีเด็กเล็กหรือผู้สูงอายุอาศัยอยู่ ควรจัดให้มีรีโมทคอนโทรลหลักอยู่ภายในบ้าน เพื่อให้คนที่อยู่ภายในบ้านสามารถบังคับประตูรั้วอัตโนมัติได้เมื่อเกิดเหตุฉุกเฉิน รีโมทที่ใช้ในการบังคับ เปิด – ปิด ประตูรั้ว ต้องมีลักษณะที่ใช้งานได้ง่ายไม่ซับซ้อน รวมถึงติดตั้งระบบส่งสัญญาณหรือเสียงแจ้งเตือนภายในบ้านเมื่อมีการเปิดใช้งานประตูรั้วอัตโนมัติ ป้องกันไม่ให้เด็กและผู้สูงวัยใช้ประตูอัตโนมัติเพียงลำพัง